Mikrobiota jelitowa jest bardzo ważnym elementem zapewniającym utrzymanie dobrego stanu zdrowia człowieka od momentu narodzin. Zapewnia ochronę przed kolonizacją patogennymi bakteriami oraz reguluje ważne funkcje metaboliczne organizmu. Odpowiednie kształtowanie się składu mikroflory jelitowej, od urodzenia, stanowi istotny czynnik determinujący prawidłowe funkcjonowanie organizmu przez całe życie. Prawidłowa kolonizacja drobnoustrojami przewodu pokarmowego jest bardzo istotna dla zachowania homeostazy całego organizmu, a jej zmiany mogą dać trwałe efekty wywierające wpływ na funkcjonowanie w przyszłym życiu. Największy wpływ na kolonizację organizmu mają rodzaj porodu oraz sposób odżywiania w pierwszych godzinach życia. Poród drogą cięcia cesarskiego zaburza prawidłową kolonizację bakteriami przewodu pokarmowego. Cięcie cesarskie to najczęstsza procedura zabiegowa wykonywana u kobiet na całym świecie. WHO zaleca, aby procedura ta nie przekraczała 5 do 15% wszystkich porodów. Mimo to zarówno polskie, jak i światowe dane pokazują znacznie wyższy odsetek porodów zakończonych drogą cięć cesarskich [1]. W 2011 r. w Polsce wykonano prawie 300 cięć cesarskich na 1000 urodzeń żywych [2]. Doświadczenia i obserwacje z wielu klinik neonatologicznych potwierdzają, że przewód pokarmowy zdrowego noworodka w większości jest jałowy, a kolonizacja bakterii rozpoczyna się w momencie narodzin. Aktualne dane wskazują, iż środowisko wewnątrzmaciczne nie jest sterylne i istnieje wiele czynników, które jeszcze w życiu płodowym wywierają istotny wpływ na organizm płodu, w tym skład mikrobioty. Autorzy pracy [3] wskazują, że pewne mikroorganizmy można znaleźć w smółce niektórych dzieci urodzonych przedwcześnie. Wykazano również, że płyn owodniowy matek z porodu przedwczesnego zawiera duże i zróżnicowane spektrum bakterii rDNA [4]. Bardzo ważnymi czynnikami mającymi wpływ kolonizacji przewodu pokarmowego noworodka są sposób i czas karmienia. Najlepszym pokarmem dla noworodka jest mleko matki. Szczególną rolę odgrywa siara. Karmienie siarą w pierwszych dniach życia dziecka sprzyja kolonizacji jelit noworodka florą fizjologiczną i kształtowaniu się prawidłowej odpowiedzi immunologicznej. Opóźnione rozpoczęcie karmienia naturalnego u matki po cięciu cesarskim wpływa niekorzystnie na rozwój mikroflory noworodka – rozwijają się szczepy potencjalnie szkodliwe. Kolonizacja odbywa się w ciągu 1. tygodnia życia. Górny odcinek kolonizuje się bakteriami normalnie zasiedlającymi jamę ustną, natomiast w dolnej części znajduje się flora charakterystyczna dla dolnego odcinka przewodu pokarmowego matki. Metoda rooming-in sprzyja kolonizacji przewodu pokarmowego przez szczepy fizjologiczne oraz rozpoczęciu i kontynuacji karmienia piersią [5]. Dysbioza jelitowa może być podłożem szeregu jednostek chorobowych [6]. Dlatego ważna jest znajomość czynników zarówno prenatalnych, jak i postnatalnych, wpływających na kolonizację bakteriami przewodu pokarmowego noworodka. Proces zasiedlania bakterii przewodu pokarmowego ma znaczenie również w aspekcie długofalowym w ocenie odporności organizmu.

Słowa kluczowe: kolonizacja, cięcie cesarskie, noworodek, karmienie piersią.