Wstęp. Nacięcie krocza podczas porodu wykonywane jest coraz rzadziej ze względu na brak dowodów naukowych na skuteczność stosowania tego zabiegu. Ograniczenie nacięcia krocza spowodowało wzrost odsetka samoistnych pęknięć krocza. Cel pracy. Porównanie urazów krocza w okresie 8 lat w dwóch ośrodkach referencyjnych I i III stopnia. Materiał i metody. Analizowano urazy krocza u kobiet rodzących drogą pochwową: u 340 kobiet w szpitalu o I stopniu referencyjności oraz u 1766 kobiet w szpitalu o III stopniu referencyjności. Analizowano dane z lat 2005 i 2013. Wyniki. Nacięcia krocza wykonano w szpitalu o I stopniu referencyjności w 2005 r. u 38% (143/374) kobiet, a w 2013 r. u 44% (128/290). W szpitalu o III stopniu referencyjności wykonano w 2005 r. 66% (909/1366) nacięć krocza, a w 2013 r. 39% (432/1089). W 2005 r. w szpitalu III stopnia referencyjności odsetek pęknięć krocza był istotnie niższy niż w szpitalu I stopnia referencyjności (12,92 vs 21,92%). Natomiast w 2013 r. w szpitalu III stopnia referencyjności odsetek pęknięć krocza był istotnie wyższy niż w szpitalu I stopnia referencyjności (41,98 vs 19,11%). Pęknięcia krocza III i IV stopnia stwierdzono częściej podczas porodów instrumentalnych z użyciem kleszczy oraz w sytuacji wykonanego nacięcia krocza. Wnioski. Odsetek nacięć krocza jest znacząco wyższy niż zalecany przez WHO. Liczba wszystkich urazów krocza jest niepokojąco wysoka. Tendencje obniżające liczbę nacięć krocza oraz wzrost pęknięć krocza zaobserwowano tylko w szpitalu o III stopniu referencyjności. Zaleca się opracowanie wytycznych klinicznych w celu obniżenia odsetka nacięć krocza.

Słowa kluczowe: nacięcie krocza, pęknięcie krocza, poród, kleszcze.