DOI: https://doi.org/10.20883/ppnoz.2019.68 Fraza do cytowania: Piotrowska A.M., Czerwińska-Ledwig O., Podhorecki A., Pilch W. Aktywne formy witaminy D a zdrowie. Polski Przegląd Nauk o Zdrowiu. 2019;4(61):343–351. DOI: https://doi.org/10.20883/ppnoz.2019.68 Witamina D została odkryta w 1922 r. Jest to substancja o wielokierunkowym działaniu na organizm człowieka, wykazująca wiele cech hormonu. Wewnątrzkomórkowy receptor tej witaminy znajduje się w komórkach większości tkanek organizmu, co odpowiada za skutki jej działania oparte o regulację ekspresji genów. Dostarczanie tej witaminy do organizmu zachodzi zarówno na drodze podaży w diecie, jak również z ekspozycji na promieniowanie UV, która prowadzi do jej syntezy w skórze. Niedobór witaminy D stanowi bardzo powszechne zjawisko w populacji europejskiej. W niniejszej pracy dokonano przekrojowej analizy wpływu witaminy D na poszczególne układy organizmu ludzkiego. Omówiono procesy fizjologiczne związane z jej produkcją, metabolizmem, skutki niedoboru i nadmiaru, metody analityczne wykorzystywane do pomiaru stężenia metabolitów tej witaminy w surowicy krwi. Opisano również rolę witaminy D w patogenezie różnych jednostek chorobowych oraz w okresie ciąży.
Słowa kluczowe: witamina D, działanie plejotropowe, kalcitriol, hipowitaminoza.
|
|